W przeciwieństwie do powszechnego przekonania, że łańcuchy rozrządu nie „rozciągają się” z powodu złej obsługi, fabryczne odstępy między wewnętrzną powierzchnią rolki a trzpieniem w drabince łańcucha powiększają się, sprawiając wrażenie, że łańcuch wydaje się rozciągać. Najczęstszą przyczyną zużycia sworznia czy wewnętrznej powierzchni rolki jest zdegradowany olej. Degradacja objawia się na kilka sposobów: najczęstszymi są rozcieńczenie paliwem i gromadzące się z czasem cząstki metaliczne lub krzemowe (brud) zawieszone w oleju.

Jeśli zawartość paliwa przekroczy 5% objętości oleju lub liczba cząstek metalicznych przekroczy 100 ppm (części na milion) lub ilość cząstek na bazie krzemu przekroczy 15 ppm, olej zostanie uznany za zużyty i niezapewniający już ochrony ruchomym częściom silnika. To wrogie środowisko aktywnie przyspiesza zużycie współpracujących ze sobą elementów. Z kolei łańcuch wydłuży się, aż w końcu napinacz osiągnie maksimum i nie będzie już w stanie wywierać istotnego napięcia roboczego na łańcuch. Na łańcuchu o 120 ogniwach zaledwie 4-milimetrowe „rozciągnięcie” może spowodować, że stanie się on bezużyteczny.

Dlatego ważne jest, aby podczas wymiany zestawu łańcucha wykonać następujące działania:

• przepłukać układ olejowy silnika jeszcze przed demontażem starego łańcucha rozrządu,
• używać zalecanych narzędzi blokujących,
• zdjąć miskę olejową oraz pokrywę zaworów i sprawdzić, czy nie są uszkodzone; wymienić wszystkie uszkodzone części,
• wyjąć i sprawdzić pompę olejową i rurkę ssącą (smok), dokładnie wyczyścić i ewentualnie wymienić uszkodzone lub zużyte elementy,
• sprawdzić wszystkie kanały oleju i otwory doprowadzające olej, aby upewnić się, że nie ma zatorów,
• uzupełnić silnik olejem zalecanym przez producenta i wymienić filtr oleju.

Na ilustracji przedstawiono silnik Forda Transita 2.2 TDCi, który przejechał ponad 20 000 km od momentu, gdy kierowca zauważył, że łańcuch stał się głośny. Wyraźnie widać rozciągnięcie łańcucha. Koła zębate zostały zablokowane we właściwej pozycji, a łańcuch jest luźny między zębami wałka rozrządu. Usunięcie łańcucha i analiza oleju wykazały, że ​​olej został poważnie zanieczyszczony. Zanieczyszczenie żelazem (Fe) zostało przekroczone ponad 5-krotnie, osiągając wartość 488 ppm, a zanieczyszczenie krzemem (Si) przekroczyło limit prawie 4-krotnie (58 ppm).

Raport laboratoryjny dla łańcucha rozrządu wykazał klasyczne zużycie wewnętrznej średnicy rolek, co spowodowało, że luz/tolerancje łańcucha przekroczyły dopuszczalne maksimum. To „rozciągnięcie” oznaczało, że napinacz nie był w stanie przyłożyć napięcia roboczego do zespołu łańcucha, powodując hałas zgłaszany przez kierowcę. Gdyby silnik został dokładnie wyczyszczony podczas instalacji tego łańcucha, tej awarii można by zapobiec.

Wartości dopuszczalne zanieczyszczenia oleju silnikowego podane w ppm. © FAI

Wartości dopuszczalne zanieczyszczenia oleju silnikowego podane w ppm.