Kontrola ciśnienia różnicowego filtra cząstek stałych

TEXA
30.3.2017

Zapełnienie filtra cząstek stałych monitorowane jest przez oprogramowanie sterownika na podstawie informacji przekazywanych m.in. przez czujnik różnicowy mierzący różnicę ciśnienia przed filtrem cząstek i za nim.

Wyróżnia się dwie metody dokonywania pomiaru – pomiar ciśnienia spiętrzania przed filtrem w stosunku do ciśnienia atmosferycznego, oraz pomiar ciśnienia spiętrzenia przed filtrem i ciśnienia za filtrem. Te dwie metody pomiaru rozróżnić można gołym okiem na podstawie budowy samego czujnika różnicowego – czujnik stosowany w pierwszej metodzie posiada tylko jedno przyłącze – do mierzenia ciśnienia przed filtrem cząstek stałych i wyposażony jest we wlot ciśnienia atmosferycznego. Czujnik stosowany w drugiej metodzie charakteryzuje się dwoma przyłączami – do których dociera ciśnienie sprzed filtra cząstek stałych oraz zza filtra – czyli przyłączone są dwa przewody ciśnieniowe.

Sygnał docierający do sterownika z czujnika różnicowego pozwala na ocenę rzeczywistego stopnia zapełnienia filtra cząstek stałych. Na podstawie zarejestrowania spiętrzania ciśnienia przed filtrem sterownik „podejmuje decyzję” o zainicjowaniu procesu regeneracji filtra. Dlatego też duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania procesu dopalania filtra cząstek ma prawidłowy pomiar różnicy ciśnień. Czujnik różnicowy odgrywa tu bardzo ważną rolę, od jego prawidłowego pomiaru zależy funkcjonowanie filtra cząstek stałych.

Bardzo często zdarza się, że pomimo wymiany lub chemicznego czyszczenia filtra cząstek wartości pomiarowe różnicy ciśnień odczytywane w autodiagnostyce są nieprawidłowe, co sugeruje zapchanie samego filtra. W takiej sytuacji należy dokładnie przyjrzeć się samemu czujnikowi oraz instalacji elektrycznej i pneumatycznej do czujnika. Nieszczelność w przewodach pneumatycznych lub ich nieprawidłowe podłączenie bezwzględnie zaburzają wartości dostarczane przez czujnik. Często spotykaną usterką jest przerwanie lub nieprawidłowe osadzenie przewodów. Należy również zwrócić uwagę na wartość napięcia zasilania czujnika – pomiaru możemy dokonać prostym multimetrem.

Przykład diagnostyki czujnika różnicowego za pomocą oprogramowania diagnostycznego

W celu zobrazowania procedury pomiaru wartości uzyskiwanego ciśnienia różnicowego posłużono się testerem diagnostycznym TEXA Navigator TXTs, opierającym się na oprogramowaniu IDC5 CAR PLUS. Pomiarów dokonano na pojeździe FORD FOCUS 2012 r. z silnikiem 1,6 TDCI T1DA 85 kW.

W celu wyświetlenia wartości ciśnienia różnicowego przedstawianego przez sterownik silnika interpretującego wartości napięcia z czujnika różnicowego należy nawiązać połączenie ze ECU. Po wyborze interesującego nas sterownika w danym pojeździe przechodzimy do diagnostyki silnika, gdzie wybieramy zakładkę „parametry” (możliwy jest wybór tylko ważnych w danym przypadku parametrów). Na ilustracji przedstawiono pomiar wartości odczytywanych przez czujnik różnicowy: oprogramowanie informuje nas, że prawidłowa wartość uzyskiwana podczas obrotów biegu jałowego nie powinna przekraczać 10 milibarów. W przedstawionym przykładzie uzyskana wartość na biegu jałowym wynosiła około 5 milibarów, co jest wynikiem wskazującym na niezaburzony przepływ spalin przez filtr cząstek stałych. Znaczne przekroczenie wartości 10 milibarów na obrotach biegu jałowego wskazywać by mogło na zbyt duże nagromadzenie sadzy w filtrze, co wiąże się z potrzebą dopalenia sadzy, czyszczeniem filtra lub też jego wymianą. Na wykresie widać moment gwałtownego dodania gazu – zmierzona wartość ciśnienia różnicowego wyniosła około 32 milibarów (czyli 0,032 bara), co jest wartością jak najbardziej prawidłową, świadczącą o drożności filtra (różne sterowniki charakteryzują się różnymi wielkościami przedstawianych parametrów, dlatego – dla ułatwienia – w oprogramowaniu możliwe jest przeliczenie interesujących nas wartości.

Przedstawione na ilustracji wartości informują o maksymalnym ciśnieniu osiągniętym podczas jazdy próbnej, odczytać można również maksymalne ciśnienie panujące w magistrali, a także inne wybrane wartości. Wartość osiągniętego ciśnienia różnicowego przy dużym obciążeniu wyniosła około 159 milibarów (0,159 bara), co świadczy o prawidłowym przepływie przez filtr cząstek stałych.

Powyższe wartości można potraktować jako prawidłowe dla pojazdu z silnikiem 1,6 TDCI T1DA 85 kW, niemniej jednak uzyskiwane wielkości w innych silnikach będą zbliżone. Zauważyć należy, że wartość ciśnienia różnicowego na wolnych obrotach powinna być jak najbliżej zera, a jego wielkość nie powinna znacząco wzrastać podczas raptownego dodawania gazu lub dużego obciążenia.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę