LED-owe zamienniki żarówek – popularne i wciąż nielegalne

OSRAM
17.4.2020

Retrofity LED stały się w ciągu ostatnich lat bardzo popularne z racji wyjątkowej wydajności, długiej trwałości i nowoczesnej, chłodnej barwy światła. Niestety do dziś europejskie przepisy nie zezwalają na ich zastosowanie na zewnątrz pojazdu. Jak przebiegają prace nad legalizacją i kiedy możemy się jej spodziewać?

W porównaniu z tradycyjnym oświetleniem żarowym retrofity LED wyróżniają się dłuższą trwałością oraz wyższą efektywnością energetyczną. Dzięki możliwości uzyskania dowolnej temperatury barwowej, m.in. bardzo chłodnego, białego światła, znacząco poprawia się widoczność na drodze, a tym samym i bezpieczeństwo. Stąd też, mimo braku regulacji pozwalających na dopuszczenie do użytku na drogach publicznych, wyraźnie daje się zauważyć wzrost zainteresowania produktami tego typu. Niestety spora część lamp nie powinna w ogóle znaleźć się w sprzedaży, bo może stwarzać zagrożenie na drodze.

To, że dane źródło światła uzyskało homologację, oznacza, że zastosowanie go w każdym reflektorze przystosowanym do pracy z danym typem, np. żarówką H4 czy H7, pozwoli uzyskać rozsył światła zgodny z wymaganiami określonymi w normach ECE. Chodzi między innymi o precyzyjne dopasowanie źródła światła do układu optycznego w danym reflektorze. Każda, nawet minimalna odchyłka żarnika może wpłynąć na to, co zobaczymy na powierzchni drogi. Ponieważ budowa źródła LED znacząco odbiega od konstrukcji źródła halogenowego, nie istnieje możliwość dokonania homologacji tych produktów w oparciu o obecne regulacje. Opracowanie nowych przepisów dopasowujących możliwości LED do poszczególnych układów optycznych reflektorów dostępnych na rynku jest bardzo trudnym i długotrwałym procesem. Tym bardziej, jeśli ma być zachowany bardzo wysoki poziom jakości, zapewniany obecnie przez źródła halogenowe.

W zmianę przepisów dotyczących homologacji są zaangażowane różne jednostki, w tym także producenci oświetlenia – zarówno źródeł światła, jak i kompletnych rozwiązań oświetleniowych (np. reflektorów). Są to z reguły konsultacje nie tylko techniczne, lecz także i społeczne. Firma OSRAM, będąc członkiem grupy roboczej ONZ ds. oświetlenia i lamp sygnałowych (GRE), ściśle współpracuje z organizacjami rządowymi i pozarządowymi. Kooperując z niemieckim ADAC oraz organizacją certyfikującą TÜV, wdrożyła program rozpowszechniania obiektywnej informacji na temat zalet zamienników LED w stosunku do tradycyjnych źródeł. OSRAM stara się również uzyskać zgodę na poziomie krajowym w Niemczech za pośrednictwem organu regulacyjnego KBA (Kraftfahrtbundesamt). Podobne rozmowy trwają także w innych krajach.

Warto wiedzieć
Jak dobrać retrofit
Firma OSRAM dąży do spełnienia obecnych wymagań dotyczących źródeł halogenowych i wszystkie swoje produkty LED poddaje wymagającym testom, które sprawdzają, czy dany produkt można bezpiecznie zastosować w samochodach. W ofercie zamienników diodowych dla zewnętrznych żarówek halogenowych dostępne są obecnie lampy LEDriving HL (zamienniki żarówek H4, H7, HB4, H11) oraz przeciwmgłowe LEDriving FL (zastępujące typy H8, H11, H16 i H10). Dla klientów dostępne są także specjalne narzędzia ułatwiające weryfikację, czy dany retrofit będzie kompatybilny z reflektorem. Jedną z możliwości jest zeskanowanie kodu QR z opakowania i wyszukanie posiadanego auta na liście. Przy każdym modelu znajduje się opis informujący, czy dana lampa nadaje się do łatwej wymiany (plug & play), czy wymaga dodatkowych akcesoriów lub też w ogóle nie pasuje do reflektora. Drugim sposobem jest wejście na stronę www.osram.com/ledcheck, wyszukanie marki oraz modelu i sprawdzenie kompatybilności.

Brak standardów powoduje, że na rynku oświetleniowym możemy znaleźć zarówno produkty, które zostały zaprojektowane z dbałością o jak najwyższą jakość i prawidłową współpracę z układem optycznym, jak i takie, w których jedynym elementem pasującym do reflektora jest trzonek. Jest to skrajnie niebezpieczne, bo niewłaściwa konstrukcja lampy niesie ryzyko bardzo wysokiej luminancji (tzn. jaskrawości powierzchni świecącej), co może powodować oślepianie innych kierowców. Trzeba mieć też na uwadze, że dzisiejsze lampy LED są większe niż żarówki halogenowe. Jest to podyktowane koniecznością wyposażenia ich w specjalne elementy odprowadzające ciepło (tzw. radiatory). Dlatego też nie wszystkie retrofity pasują do poszczególnych reflektorów. Na rynku znajdziemy też sporo produktów, których radiator został zminimalizowany, tak aby lampa rozmiarem była jak najbardziej zbliżona do żarówki, którą ma zastąpić. Jest to niestety zabieg estetyczny, który w dłuższym okresie odbija się na trwałości źródła światła. LED-y są bowiem wrażliwe na wysoką temperaturę, a zbyt mały radiator nie zapewnia właściwego odprowadzenia ciepła. Bardzo mocno rozgrzane źródło światła może także powodować uszkodzenie samego reflektora. Do rozróżnienia produktów niskiej i akceptowalnej jakości bardzo istotne jest wprowadzenie regulacji ECE. Gdy takie przepisy powstaną, konieczny będzie odpowiedni nadzór, który pozwoli w prosty sposób wyselekcjonować produkty spełniające wszystkie wymagania.

Oczywiście obecnie zastosowanie takich produktów (w oświetleniu zewnętrznym) jest możliwe jedynie w warunkach off-road. Klientom pozostaje więc czekać i mieć nadzieję na szybkie wdrożenie przepisów, by w pełni legalnie móc korzystać z zalet, jakie daje technologia LED.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę