Pełna kontrola

Bosch
13.6.2012

Motronic to nazwa układu elektronicznego sterowania silnikiem z zapłonem iskrowym. Układ ten jest odpowiedzialny za całość regulacji i sterowania silnikiem i jest zintegrowany w jednym układzie sterującym.

Pierwszy układ Motronic wyprodukowany przez firmę Bosch wszedł do seryjnej produkcji w 1979 roku. Miał on wtedy jedynie regulować pracę elektronicznie sterowanego wtrysku paliwa i zapłonu. Ale od tego czasu liczba obsługiwanych przez niego funkcji rosła wraz z rozwojem mikroelektroniki. Także ze względów na koszty układ ten był montowany na początku tylko w pojazdach klasy wyższej. 
Z czasem jednak elektronika stała się na tyle tania, że pod koniec lat 90. układ ten spotykany był w większości popularnych pojazdów. Aktualnie zakres działania Motronica obejmuje kontrolę elementów regulujących pracę silnika z zapłonem iskrowym, takich jak: elektronicznie sterowana przepustnica (zasilanie powietrzem), która reguluje napełnianie powietrzem cylindrów, a co za tym idzie - wpływa na proces tworzenia mieszanki i na jej skład; wtryskiwacze (zasilanie paliwem) regulujące ilość wtryskiwanego do cylindrów paliwa, czyli wpływające też na skład mieszanki paliwowo-powietrznej; cewki zapłonowe i świece zapłonowe (układ zapłonowy), który ma za zadanie zainicjowanie w odpowiednim momencie spalania znajdującej się w cylindrze mieszanki paliwowo-powietrznej. Sterowanie systemu Motronic oblicza wartości ustawień poszczególnych urządzeń według zapisanych w jego pamięci algorytmów. Po obliczeniu wartości nastawczych elementów wykonawczych wysyłany jest do nich sygnał wysterowujący żądane przez jednostkę sterującą ustawienia. Elementami wykonawczymi są w tym przypadku świece zapłonowe lub cewki zapłonowe, przepustnica, wtryskiwacze, regulacja ustawienia faz rozrządu i pompa paliwa.
Baza obliczeniowa
Układ sterowania oblicza wszystkie dane na podstawie informacji zebranych z czujników i wartości zapisanych w pamięci jako dane nominalne oraz tych z urządzeń przełączających. Urządzeniami przełączającymi są np. przełączniki ustalające wartości pracy urządzeń (np. stacyjka lub przełącznik układu klimatyzacji). Czujniki mierzą wartości fizyczne i chemiczne, na których podstawie określają stan pracy silnika. Typów tych czujników jest wiele: są nimi m.in. czujniki położenia wału korbowego i rozrządu, czujnik spalania stukowego, masowy przepływomierz powietrza, sonda lambda, czujniki temperatury, ciśnienia i inne. Sygnały z czujników mają postać cyfrową, analogową lub falową (impulsową).
Przeliczanie danych
Z sygnałów wejściowych czujników, przełączników (pedał przyspieszenia, przełączniki na desce rozdzielczej) i urządzeń pobocznych układ Motronic oblicza wartości nastaw elementów wykonawczych oraz sterujących nimi sygnałów. Wykonywane jest to za pomocą algorytmów, które są zapisane w pamięci jednostki sterującej i które odpowiadają za prawidłową interpretację odczytów pochodzących z czujników, a także ich wykorzystanie do sterowania elementami wykonawczymi.
Głównymi zadaniami sterownika silnika są: obliczanie ilości zasysanego powietrza, ilości paliwa koniecznej do wymieszania z nim oraz momentu wyzwolenia iskry przez świecę zapłonową. W nowoczesnych układach sterujących dostępnych jest jeszcze wiele funkcji pobocznych mających wpływ na pracę silnika. Są one zintegrowane w sterowniku. W związku z coraz surowszymi normami dotyczącymi poziomu emisji spalin funkcje te służą przede wszystkim do polepszenia ich jakości przez zmniejszenie emisji substancji szkodliwych do atmosfery.
Przykładem takich funkcji mogą być:
· regulacja biegu jałowego;
· regulacja lambda;
· odpowietrzanie zbiornika paliwa;
· regulacja spalania stukowego;
· recyrkulacja spalin;
· system powietrza wtórnego;
· turbosprężarka;
· zmiana parametrów geometrycznych przewodów dolotowych;
· sterowanie zmiennymi fazami rozrządu poprzez zmianę ustawienia
· wałka rozrządu lub samego sterowania zaworami;
· ograniczenie liczby obrotów silnika.
Coraz ważniejszy jest też komfort jazdy. Tempomat i adaptacyjne dostosowanie prędkości jest także jedną z możliwości regulacyjnych tego układu. Także układ ten steruje dostępnym momentem obrotowym, którego regulacja jest ważna podczas przełączania biegów w automatycznych skrzyniach biegów.

[...]

Więcej informacji na temat układu Motronic w najnowszym „autoEXPERCIE" 6/2012.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę