Pomiary i ocena zużycia tarcz hamulcowych

Vogel
19.10.2009

Podczas wymiany tarczy hamulcowej należy ją ocenić pod względem zużycia. Standardowo mierzona jest grubość tarczy hamulcowej. Drugim ważnym pomiarem, nie tylko przy wymianie tarczy hamulcowej,jest pomiar bicia osiowego jej powierzchni roboczej, a jeśli są wątpliwości, to również płaszczyzny oporowej piasty koła. Sposób wykonania tej oceny i pomiarów jest tematem tego artykułu.

Pomiar grubości części roboczej tarczy hamulcowej

Prawidłowo można go przeprowadzić tylko specjalną suwmiarką, np. firmy ATE (rys. 1.). Są one w ofercie kilku firm produkujących narzędzia. W porównaniu do zwykłej suwmiarki posiada ona:

a) szczęki pomiarowe (3) i (4) (rys. 1.), o długości umożliwiającej pomiary nawet w miejscach części roboczej tarczy hamulcowej, leżących daleko od jej krawędzi zewnętrznej;

b) ostrza pomiarowe dwóch szczęk pomiarowych, pozwalające prawidłowo mierzyć grubość części roboczej tarczy hamulcowej, mimo obrzeża, które występuje przeważnie na jej zewnętrznym brzegu - tego nie umożliwia zwykła suwmiarka.

Aby zrobić jeden pomiar grubości części roboczej tarczy hamulcowej, należy wykonać poniższe czynności:

  1. Poluzować lekko śrubę (8) do blokowania uwaka z podziałką Noniusza.

  2. Rozsunąć szczęki pomiarowe (3) i (4) na odległość większą od grubości części roboczej tarczy hamulcowej, którą będziemy mierzyć, tak aby część przesuwna szczęki ruchomej (3) zetknęła się z suwakiem z podziałką Noniusza (5) i przesunęła ją.
    Proszę zauważyć, że gdy ruchoma szczęka pomiarowa (3) będzie dosuwana do szczęki stałej (4), suwak z podziałką Noniusza (5) będzie przesuwany przez zderzak trzpienia (6). Przed wykonaniem pomiaru należy więc odsunąć ruchomą szczękę pomiarową (3) wraz z suwakiem z podziałką Noniusza (5), aby po dosunięciu szczęki ruchomej (3) do powierzchni tarczy hamulcowej suwak z podziałką Noniusza (5) wskazał na linijce (7) prawidłową wartość mierzonej grubości części roboczej tarczy hamulcowej.

  3. Objąć szczękami pomiarowymi część roboczą tarczy hamulcowej

  4. Dotknąć ostrzem (2) stałej szczęki pomiarowej (4) do powierzchni roboczej tarczy hamulcowej. Jeśli na tarczy hamulcowej są wyraźne rysy, to w miarę możliwości należy ostrze tej szczęki pomiarowej umieścić na „dnie" rysy.

  5. Trzymając suwmiarkę tak, aby linia łącząca ostrza (2) była prostopadła do powierzchni roboczej - tak jak na rys. 1. - należy dosunąć do powierzchni roboczej tarczy hamulcowej ostrze (2) ruchomej szczęki pomiarowej (3). Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony, zmierzona grubość będzie większa od rzeczywistej.

  6. Po dosunięciu ruchomej szczęki pomiarowej (3) do części roboczej tarczy hamulcowej suwak z podziałką Noniusza (5) wskaże na skali suwmiarki jej grubość (proszę pamiętać o warunku z pkt. 2.). Wartość tę można odczytać z dokładnością do 0,1 mm. 

  7. Aby zachować wynik pomiaru na skali suwmiarki, należy dokręcić do oporu śrubę (8) do blokowania suwaka z podziałką Noniusza.

  8. Po zakończeniu pomiaru należy zdjąć suwmiarkę z tarczy hamulcowej. W tym celu proszę najpierw odsunąć ruchomą szczękę pomiarową (3) od powierzchni części roboczej tarczy hamulcowej, a następnie zdjąć suwmiarkę. Nie przeszkodzi nam w tym ewentualny próg na tarczy hamulcowej, a jeśli bezpośrednio po wykonaniu pomiaru dokręciliśmy śrubę (8), to zmierzona grubość części roboczej tarczy hamulcowej zostanie zachowana na skali suwmiarki.

Zmierzoną wartość grubości części roboczej tarczy hamulcowej proszę porównać z danymi producenta lub - w razie ich braku - z podanymi w tabeli.

Jeśli:

  1. oceniamy tarczę hamulcową eksploatowaną, będzie to minimalna, dopuszczalna grubość części roboczej tarczy hamulcowej Bmin [mm];

  2. oceniamy tarczę hamulcową eksploatowaną, ale po toczeniu lub szlifowaniu, będzie to minimalna, dopuszczalna grubość części roboczej tarczy hamulcowej po obróbce Bobr/min [mm], która określa minimalną grubość części roboczej tarczy hamulcowej
    po obróbce, wymaganą dla dopuszczenia jej do dalszej eksploatacji.

Pomiar grubości części roboczej tarczy hamulcowej należy wykonać w kilku miejscach, począwszy od zewnętrznego brzegu, przesuwając się następnie wzdłuż promienia do jej osi obrotu.
Zmierzone grubości tarczy hamulcowej pozwolą ocenić jej stopień zużycia oraz sprawdzić, jak zmienia się jej grubość w kierunku promienia. Niektóre firmy stosują oznaczenia na powierzchni roboczej części hamulcowej, które pozwalają wizualnie ocenić jej grubość - patrz rys. 2.

Ciąg dalszy - autoEXPERT 10/2009

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę