Cena badania technicznego pojazdu ustalana jest przez ministra w drodze rozporządzenia. Jednakże stawki dotyczące kontroli pojazdów nie były zmieniane od 17 lat. Koszty przedsiębiorców prowadzących działalność w tym zakresie znacząco wzrosły. Składają się na to wyższe płace miesięczne, wysokość składek ZUS czy też ceny energii elektrycznej, wody i gazu. Nie wspominając już o podatkach oraz wywozie śmieci komunalnych. Jeśli zaś chodzi o koszty przeglądów i napraw urządzeń oraz przyrządów wykorzystywanych do przeprowadzenia badań technicznych oraz okresowej legalizacji tych przyrządów, są one wyższe. Kształtując stawki za diagnostykę pojazdów, powinno się wziąć pod uwagę te obciążenia.

– Kwoty, które zostały ustalone w 2004 r., nie stanowią punktu odniesienia dla aktualnych kosztów wykonywania badań technicznych – mówi RPO Marcin Wiącek. Powinny one uwzględniać panujące obecnie warunki rynkowe.

To, że przedsiębiorcy nie mają wpływu na wysokość stawek za badania techniczne, uznawane jest przez nich jako ograniczenie swobody działalności gospodarczej. W konstytucji zapisana jest zasada proporcjonalności sensu stricto. Polega ona na zachowaniu odpowiednich zależności pomiędzy pozytywnym efektem, jaki niesie za sobą dana regulacja prawna, a ciężarami nakładanymi na jednostkę. Ze względu na to, że każdy właściciel samochodu ma odgórny obowiązek poddać pojazd badaniom technicznym, ustalona została taka sama kwota dla każdego kierowcy. Cena usługi powinna być związana z rzeczywistymi kosztami badania i nie stanowić zbyt dużego obciążenia finansowego. Dlatego też ograniczono prawa przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli do kształtowania cen według własnego uznania.

Ustawodawca w przepisie upoważniającym ministra do określania wysokości opłat zamieścił jednak wytyczne, że stawki winny być ustalane z uwzględnieniem kosztów badań. Według właścicieli stacji kontroli tak się jednak nie dzieje. Z tego powodu RPO zwrócił się do dyrektora Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury – Bogdana Oleksiaka, aby ten zbadał całą sprawę pod kątem zgodności z zapisami konstytucyjnymi.  

Stawki jednak nie wzrosną. Jak wynika z ostatnich informacji, pomimo że takie podmioty, jak Polska Izba Stacji Kontroli Pojazdów, Dekra Polska, Stowarzyszenie Techniki Motoryzacyjnej, Polski Związek Motorowy, Związek Dealerów Samochodów, Ogólnopolski Związek Pracodawców Transportu Drogowego oraz Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych wystąpiły w piśmie do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o waloryzację stawek, minister Weber z Ministerstwa Infrastruktury, poinformował, że nie będzie podwyższenia opłat za badania techniczne pojazdów. Jednocześnie rozpatrywany jest projekt o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, aby prawidłowo wdrożyć dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów. Przepisy te mają uszczelnić cały system badań technicznych, co z kolei jest pozytywnie oceniane przez branżę.