Zadanie stawiane filtrom paliwa jest dość oczywiste i jednoznaczne. Mają one wychwytywać różnego rodzaju zanieczyszczenia, jakie mogą pojawić się w benzynie bądź oleju napędowym, by te nie przedostały się wraz z paliwem do silnika.

Konsekwencja złej filtracji

Zużyty lub źle dobrany bądź wadliwie zamontowany filtr może być przyczyną nieprawidłowego działania układu paliwowego, a w konsekwencji również jednostki napędowej. Typowymi objawami nieodpowiedniej filtracji paliwa są najczęściej widoczny i dość znaczny spadek mocy silnika oraz utrata płynności jego pracy, zakłócenia układu rozruchowego, zaburzenia w dopływie paliwa, nierzadko również całkowite przerwanie tego dopływu, a w skrajnych przypadkach uszkodzenie elementów układu paliwowego, zasilania lub silnika.

Odpowiednio dobrany filtr benzyny czy oleju napędowego powinien przechwycić większość zanieczyszczeń, jakie mogą pojawić się w paliwie. Mowa tu zarówno o różnych cząsteczkach stałych, w tym przede wszystkim piasku, kurzu, rdzy oraz opiłkach metali, jak i o wodzie, która powstaje w wyniku skraplania pary wodnej, a także o cząsteczkach będących efektem utleniania oleju napędowego. Wszystkie te elementy mogą być przyczyną kosztownych i nieodwracalnych szkód w aucie. Narażone na szybsze zużycie są wówczas m.in. wtryskiwacze, zawory, wysokociśnieniowe pompy paliwa czy też regulatory ciśnienia.

Coraz wyższe wymagania

Mimo że rodzaje filtrów paliwa od lat nie ulegają drastycznym zmianom, obecne filtry do nowych samochodów są dużo bardziej zaawansowane technologicznie, dzięki czemu większy jest stopień filtracji paliw. Jak zauważa Krzysztof May, FILTRON brand manager w MANN+HUMMEL FT Poland, wymagania stawiane konstrukcji i specyfikacji nowo wdrażanych filtrów paliwa są z roku na rok coraz wyższe. Głównym czynnikiem wpływającym na te zmiany jest rozwój technologiczny układów wtryskowych, które są coraz bardziej wrażliwe na zanieczyszczenia i wodę zawartą w paliwie. Nawet mikroskopijne cząsteczki zanieczyszczeń w paliwie mogą doprowadzić do uszkodzenia lub obniżenia sprawności układu wtryskowego. – Warto zaznaczyć, że pompa wtryskowa wytwarza ciśnienie sięgające 2500 barów, a średnice otworów dysz wtryskiwaczy, przez które dostaje się paliwo, nie przekraczają 0,1 milimetra – tłumaczy Krzysztof May. – Wszystkie filtry paliwa marki FILTRON zapewniają niezwykle precyzyjną i niezawodną filtrację będącą wynikiem doświadczenia i kompetencji OE właściciela marki – grupy MANN+HUMMEL, która od dekad produkuje oryginalne filtry dla największych producentów samochodów.

Kolejnym istotnym powodem zmian w konstrukcjach filtrów paliwa są dostępne w wybranych państwach europejskich paliwa z dodatkiem biokomponentów. Przykładem może być benzyna E10 z maksymalnie 10-proc. dodatkiem bioetanolu. Paliwa tego typu, choć z założenia mają być bardziej ekologiczne, mogą dużo agresywniej oddziaływać na wybrane materiały i wchodzić z nimi w reakcje. – Dlatego w filtrach paliwa marki FILTRON stosowane są materiały odporne na działanie benzyny E10, zapewniające odpowiednie funkcjonowanie filtra nawet w skrajnie wysokich i niskich temperaturach – dodaje Krzysztof May. – Przykładem wysokiej jakości materiałów dobieranych z myślą o odporności na szczególnie trudne warunki pracy filtra paliwa są mieszanki gumowe, z których wykonywane są uszczelki filtrów. W wielu oferowanych przez nas filtrach paliwa wykorzystujemy gumy FVMQ, które stosowane są m.in. w przemyśle lotniczym i kosmicznym. Guma FVMQ jest odporna na odkształcanie w imponującym zakresie temperatur od -80 do +230°C.

Wymiana regularna i obowiązkowa

Wspomniane wcześniej zagrożenia związane z nieodpowiednią filtracją paliwa pokazują, że wymiana tego filtra powinna być przeprowadzana cyklicznie i – co ważne – regularnie. Jak często? Tu mamy dwie szkoły. Podstawowym wyznacznikiem powinna być instrukcja obsługi samochodu, w której można znaleźć zalecenia producenta co do wymiany tego elementu. We współczesnych modelach taka wymiana zalecana jest najczęściej po przejechaniu kilkudziesięciu tysięcy kilometrów (najczęściej od 30 tys. do 60 tys. km), choć można znaleźć również takie auta, gdzie dopuszczalne interwały wymiany są dużo większe. Zdecydowanie jednak nie zalecamy trzymania się maksymalnych dopuszczalnych przebiegów. Sama cena filtra, jak i koszt jego wymiany nie stanowią zbyt dużych obciążeń finansowych, dlatego też przekonanie właściciela auta, że takie rozwiązanie jest korzystniejsze, nie powinno być specjalnie trudne.

Tym bardziej, że druga szkoła mówi, żeby filtr paliwa wymieniać co roku i to nawet, jeśli przejechany w tym czasie dystans był dużo mniejszy niż ten zdefiniowany przez producenta. Mechanicy, którzy hołdują tej zasadzie, przekonują, że koszt wymiany filtra jest bez porównania niższy niż koszty ewentualnej naprawy w przypadku uszkodzenia któregoś z podzespołów układu paliwowego bądź wtryskowego. Coroczna wymiana filtra istotna jest zwłaszcza w przypadku samochodów napędzanych silnikiem Diesla wyposażonym w technologię Common Rail, gdyż układ ten źle znosi niskiej jakości paliwo. Zaś w okresie zimowym dodatkowym źródłem problemów może tu być woda gromadzona w specjalnym zbiorniczku w filtrze. Zimą woda ta może zamarznąć, blokując przepływ paliwa, dlatego wymianę filtra zaleca się przeprowadzić przed rozpoczęciem zimowych miesięcy. Obecnie filtry paliwa coraz częściej wyposażone są w specjalne zawory z uszczelką do zlewania wody, dzięki czemu ryzyko zamarznięcia wody w filtrze paliwa jest dużo niższe. Częstszą wymianę filtra paliwa zaleca się również w przypadku nowoczesnych jednostek napędowych z turbodoładowaniem i wtryskiem bezpośrednim, zwłaszcza jeśli kierowca porusza się głównie w ruchu miejskim i do tego pokonuje krótkie odcinki.

Dobór filtra paliwa

Nie odkryjemy Ameryki, jeśli stwierdzimy, że najlepiej dobierać filtr paliwa zgodnie z instrukcją obsługi auta, gdyż wówczas mamy pewność, że będzie on najlepiej dopasowany do parametrów silnika. Tym bardziej, że w sprzedaży dostępnych jest wiele różnych modeli filtrów, które wprawdzie z wyglądu będą bardzo podobne, jednak różnie może być z ich jakością. Nawet gorsze jakościowo zamienniki mogą sprawiać wrażenie solidnych i niewiele się różniących od filtrów oryginalnych. Istotna różnica najczęściej dotyczy wkładu filtracyjnego, a dokładnie: ilości i rodzaju materiału tworzącego ten wkład.

Wśród dostępnych na rynku rozwiązań wyróżniamy filtry przepływowe z przyłączami do odpowiednich przewodów paliwowych, filtry puszkowe wkręcane (lub nakręcane), a także wkłady filtracyjne, które są wymiennym elementem montowanym w obudowach na trwałe przymocowanych do silnika. Warto też mieć na uwadze, że powinniśmy stosować inne filtry do silników benzynowych i wysokoprężnych. W przypadku tych pierwszych filtry nie powinny przepuszczać zanieczyszczeń o wielkości powyżej 10 mikrometrów, z kolei w jednostkach wysokoprężnych przez filtr nie powinny przedostać się zabrudzenia już o rozmiarze 3 mikrometrów. Z tego też względu do silników benzynowych stosuje się najczęściej filtry przepływowe, zaś w dieslach znacznie częściej można spotkać wkłady filtracyjne.

Jak przekonuje Krzysztof May, dobierając filtr paliwa, warto kierować się także ogólnodostępnymi informacjami na temat kompetencji i doświadczenia producenta danego filtra. – W przypadku marki FILTRON wysoką jakość i niezawodność filtrów gwarantują kompetencje OE właściciela marki, tj. grupy MANN+HUMMEL.