Rośnie międzynarodowe znaczenie Polski jako producenta motoryzacyjnego. W 2016 r. w fabrykach ulokowanych w Polsce wyprodukowano 554,6 tys. samochodów osobowych, a łączna wartość produkcji sprzedanej szeroko rozumianego przemysłu motoryzacyjnego wyniosła ponad 150 mld zł, co oznacza wzrost o 10%. Branża motoryzacyjna odpowiada już za 3,8 proc. całkowitej wartości dodanej brutto wytwarzanej w polskiej gospodarce. Motoryzacja i sektory z nią powiązane tworzą blisko 1,1 mln miejsc pracy. Trudno przecenić także rolę tej branży w polskim handlu zagranicznym, dynamicznie rośnie zarówno import, jak i eksport produktów przemysłu motoryzacyjnego. Firmy związane z branżą motoryzacyjną są również istotnym płatnikiem do budżetu państwa – odpowiadają za 24,4 mld zł rocznych wpływów do sektora finansów publicznych – wynika z najnowszego raportu KPMG przygotowanego z inicjatywy Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

– Jak wskazują wyniki prezentowane w raporcie, branża motoryzacyjna odpowiada za 3,8 proc. całkowitej wartości dodanej brutto wytwarzanej przez krajową gospodarkę. Dodatkowo sektory powiązane z motoryzacją, tj. usługi finansowe i biznesowe, transport drogowy, produkcja i handel paliwami oraz infrastruktura drogowa, generują łącznie 58,2 mld zł wartości dodanej, przekładającej się na kolejne 3,5 proc. wartości dodanej brutto w gospodarce ogółem – mówi Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

Wzrost produkcji sprzedanej przemysłu motoryzacyjnego w Polsce
– Od dwóch lat rośnie liczba aut zjeżdżających z taśm montażowych zlokalizowanych w Polsce. W 2016 r. w fabrykach w Polsce wyprodukowano 554,6 tys. samochodów osobowych, a dane z pierwszego półrocza bieżącego roku pozwalają przypuszczać, że w tym roku granica 600 tys. sztuk może zostać przekroczona. W kategorii pojazdów dostawczych i ciężarowych wyprodukowano w 2016 roku 122 tys. pojazdów – mówi Jakub Faryś.

Łącznie wartość produkcji sprzedanej szeroko rozumianego przemysłu motoryzacyjnego wyniosła ok. 152,7 mld zł w 2016 r., co oznacza wzrost o 10 proc. r/r.

– Wzrost produkcji jest przede wszystkim wynikiem dobrej sytuacji na głównych rynkach eksportowych, na które trafia znaczna część produkcji z Polski. Istotną rolę odgrywa także szybko rosnąca wartość produkcji części i akcesoriów motoryzacyjnych. Nie zmienia to faktu, że do wyników przemysłu motoryzacyjnego z 2008 r., gdy wyprodukowano blisko 1 milion pojazdów wciąż daleko. Pomimo więc rosnącej liczby montowanych pojazdów, Polska znajduje się za Czechami i Słowacją – liderami w Europie Środkowo-Wschodniej pod względem produkcji pojazdów samochodowych – mówi Mirosław Michna, partner w dziale doradztwa podatkowego, szef zespołu doradców dla branży motoryzacyjnej w KPMG w Polsce.

Import samochodów używanych dużym wyzwaniem dla branży
Polski rynek nowych samochodów systematycznie odnotowuje wzrosty sprzedaży. W 2016 r. zarejestrowano 416,1 tys. nowych samochodów osobowych (+17%). Dobra koniunktura panuje także w segmencie samochodów użytkowych (dostawcze, ciężarowe i autobusy), których łącznie w 2016 r. zarejestrowano 88,4 tys. sztuk (o 14% więcej niż w 2015 r.). Dane z 2017 r. wskazują, że tendencja wzrostowa powinna się utrzymać.

Pomimo systematycznych wzrostów wolumenu sprzedaży nowych aut, to wciąż ponad dwukrotnie większy jest import samochodów używanych do Polski. W 2016 r. Polacy sprowadzili 1,038 mln używanych aut osobowych, z czego większość było starszych niż 10 lat. Co istotne, import aut używanych w 2016 r. wzrósł o ok. 30% w porównaniu z rokiem poprzednim.

Branża motoryzacyjna istotnym pracodawcą w Polsce
Dynamiczny rozwój sektora motoryzacyjnego znajduje odzwierciedlenie w tworzonych miejscach pracy.

– Branża motoryzacyjna w dużym stopniu przyczynia się do utrzymania 436,7 tys. miejsc pracy w polskiej gospodarce. Przekłada się to także na zatrudnienie w sektorach powiązanych z motoryzacją, które wynosi kolejne 654 tys. osób. Pracownicy zatrudnieni w sektorze motoryzacyjnym otrzymują łącznie 23,9 mld zł wynagrodzeń brutto rocznie, zaś pracujący w sektorach powiązanych – 29 mld zł brutto rocznie – tłumaczy Jakub Faryś.

Kluczowa rola motoryzacji w polskim handlu zagranicznym
W 2016 roku odnotowano wzrost zarówno importu, jak i eksportu towarów motoryzacyjnych. Całkowita wartość importu oscylowała na poziomie 96,5 mld zł, co oznacza, że była o 19% wyższa w stosunku do poprzedniego roku. Osiągnięcie takiego wyniku, było możliwe za sprawą większego importu głównie w kategorii samochodów osobowych (28,2 mld zł), a także części i akcesoriów (50,8 mld zł). Z kolei eksport produktów przemysłu motoryzacyjnego z Polski w 2016 r. wzrósł o 13% i wyniósł 133,5 mld zł. Najważniejszą kategorią eksportowanych produktów były samochody osobowe (30 mld zł) oraz części i akcesoria (86 mld zł). Istotne znaczenie odegrał również eksport samochodów użytkowych (14,3 mld zł).

Branża motoryzacyjna źródłem 24,4 mld zł rocznych wpływów do budżetu państwa
Obszary przemysłu i handlu, a także usług motoryzacyjnych odpowiadają bezpośrednio za 24,4 mld zł rocznych wpływów do sektora finansów publicznych (włączając ubezpieczenia społeczne i zdrowotne). Jak wynika z analiz KPMG do największego źródła tych przychodów należy zaliczyć podatek od towarów i usług. W 2016 r. całkowita wartość VAT należnego wynikająca z działalności branży motoryzacyjnej wyniosła ok. 9,7 mld zł.

– W 2016 r. firmy z branży motoryzacyjnej odprowadziły łącznie około 1,7 mld zł podatku dochodowego od osób prawnych. Należny podatek od dochodów osób fizycznych uzyskanych w 2016 r. wyniósł około 1,4 mld zł. Z miejscami pracy w branży motoryzacyjnej wiąże się także 9,2 mld zł składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne opłacanych przez pracodawców i pracowników, które także można traktować jako dochód sektora finansów publicznych. Ważnym źródłem wpływów budżetowych jest również podatek akcyzowy, związany ze sprzedażą samochodów, który odpowiadał za 2,4 mld zł wpływów budżetowych – mówi Mirosław Michna.

Ponad 2,7 tys. producentów wyrobów motoryzacyjnych w Polsce
Polski rynek współtworzy ponad 2,7 tys. zarejestrowanych producentów wyrobów motoryzacyjnych, jednak poza nimi występuje przynajmniej 115 średnich i dużych firm wyspecjalizowanych w produkcji motoryzacyjnej, które podlegają klasyfikacji w obrębie różnych branż. Większość z nich, bo aż 77 proc. to mikroprzedsiębiorstwa, które w momencie rejestracji szacują zatrudnienie na nieprzekraczające 9 osób.

Jak wynika z raportu KPMG, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w przemyśle motoryzacyjnym utrzymuje od kilku lat tendencję wzrostową. W 2016 roku wyniosło 4 669 zł brutto, a więc o ponad 600 zł więcej niż średnia dla całego sektora przetwórstwa przemysłowego i o ponad 400 zł więcej niż przeciętne wynagrodzenie w Polsce na koniec 2016 roku.

Polski przemysł motoryzacyjny napędzany przez inwestycje zagraniczne
Coraz lepsza kondycja sektora motoryzacyjnego w Polsce jest skutkiem bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Jak wynika z badania, w ostatnim czasie kilku istotnych producentów wyszło z inicjatywą utworzenia lub powiększenia już istniejących zakładów na terenie Polski.

W 2016 roku nakłady inwestycyjne właścicieli fabryk motoryzacyjnych stanowiły 15,4 proc. nakładów przemysłu motoryzacyjnego. Tymczasem produkcja pojazdów samochodowych, części, akcesoriów oraz przyczep i naczep stanowi jeden z najbardziej innowacyjnych sektorów przemysłowych. Jego łączne nakłady na działalność innowacyjną w 2015 roku wyniosły 3,4 mld zł, co stanowiło ponad 16 proc. nakładów całego przemysłu przetwórczego na ten cel.

Rosnąca pozycja firm leasingowych oraz wzrost popularności CFM
W 2016 r. firmy leasingowe sfinansowały zakup 193,8 tys. samochodów osobowych i aż 78 tys. pojazdów użytkowych. Całościowo rynek leasingu wyceniono na 30 proc. więcej niż w 2015 r. Ponadto odnotowano wzrost roli kompleksowych usług CFM, a w sektorze usług leasingowych oraz CFM zatrudnionych było w 2016 roku 13,5 tys. osób.

Źródło: PZPM, KPMG