Manualne aktualne

kfz betrieb
17.9.2012

Firma Getrag ma powody do świętowania. Otóż jej produkcja przekroczyła w tym roku milion automatycznych skrzyń biegów. Jest to tym większe osiągnięcie, że firma ta wytwarza automatyczne dwusprzęgłowe skrzynie dopiero od niedawna.

Dalszą część produkcji wynoszącej około 4 mln sztuk (planowane na 2012 r.) stanowią skrzynie manualne. Ewolucja skrzyń biegów jest uzależniona od cyklu jazdy współczesnych samochodów. Z tego też powodu liczba biegów jest ciągle zwiększana. Najnowsze konstrukcje w pojazdach sportowych mają 7 biegów, przy czym bieg ostatni jest nadbiegiem, a bieg numer 6 ma przełożenie bezpośrednie. Innym rozwiązaniem są pojazdy dostawcze, które mają bardzo krótkie przełożenie pierwszego biegu służące do powolnej jazdy. Wielką zaletą skrzyń manualnych jest ich sprawność. Według firmy Getrag straty energii w manualnej skrzyni biegów wynoszą tylko 3,2%. Straty te można sklasyfikować według kilku miejsc ich występowania w skrzyni. Znacznym utrudnieniem konstrukcyjnym jest np. zaprojektowanie szybko obracających się kół zębatych w kąpieli olejowej. Okazuje się bowiem, że olej stawia dość duże opory i znacząco wpływa na zwiększenie tych strat. Z tego powodu obniżony został poziom tego płynu w skrzyni biegów do minimum, ale przy zachowaniu jego zdolności do smarowania. Kolejnym krokiem w redukcji oporów skrzyni jest stosowanie nowoczesnych olejów o niskiej lepkości. Następnym kierunkiem rozwoju jest redukcja masy elementów przekładni przez zastosowanie wałków drążonych i lżejszych materiałów. Jednak zmniejsza się przez to współczynnik bezpieczeństwa, a jednocześnie zredukowane są gabaryty poszczególnych elementów kosztem ich większego obciążenia.
Ponadto w skrzyniach manualnych zaczęto stosować ponownie znane już rozwiązania. Przykładem może być tutaj automatyzacja działania sprzęgła umożliwiająca jazdę w trybie żeglowania, co aktualnie stosuje się w pojazdach hybrydowych. Coraz większe znaczenie ma także asystent jazdy w korku, który też jest integrowany z technikami hybrydowymi. Najbardziej zaawansowanymi przekładniami są aktualnie przekładnie 6MTT250 do zabudowy poprzecznej i MTI 300 do zabudowy wzdłużnej. Pierwsza waży 38 kilogramów i pozwala na przeniesienie do 285 Nm momentu obrotowego. Jest montowana w takich pojazdach, jak Ford Fiesta, Focus, C-Max, Mazda 3 oraz Volvo S40 i V50. Skrzynia 6 MTI 300 waży tylko 333 kg, ale może przenieść 350 Nm momentu obrotowego. Jest montowana w BMW w modelach od 1 do 5.
Więcej obrotów, mniej momentu obrotowego
Interesujący jest rozwój skrzyń biegów. Głównym założeniem w ich ewolucji miało być przeniesienie tylko 280 Nm momentu obrotowego, ale bez wzrostu masy własnej skrzyni biegów. Konstruktorzy przesunęli więc przełożenie bezpośrednie z 5. na 4. bieg, co zaowocowało zwiększeniem obrotów w skrzyni biegów. Poniosło to za sobą także zmniejszenie momentu obrotowego. Co za tym idzie, konstrukcja mogła mieć więcej momentu obrotowego na wejściu. Także w segmencie przekładni automatycznych Getrag ma wiele do zaoferowania.
Najnowsze konstrukcje są wykorzystane w Mercedesie SLS AMG czy Ferrari 458 Italia. Obie seryjne skrzynie biegów mają układ dwusprzęgłowy i są wyposażone w 7 przełożeń do jazdy do przodu. Ale chlubą koncernu jest skrzynia biegów, która jest zamontowana w samochodzie Renault Megane. Przekładnia o oznaczeniu 6DCT 250 z podwójnym, suchym sprzęgłem deklasuje konkurencyjnych producentów, jeśli chodzi o straty energii. Dzięki elektrycznemu sterowaniu komfort i szybkość zmiany biegów są naprawdę bezkonkurencyjne. Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie 7 przełożeń oraz zwiększenie momentu obrotowego. Przewidziane jest to dla skrzyń ze sprzęgłem mokrym, a rozwiązanie to stosowane jest w autach takich klientów, jak Ford, Volvo i Mitsubishi. Kolejnym interesującym przykładem jest prototypowa skrzynia 6 HDT 250. Jest to model, w którym w części z biegami parzystymi zintegrowany został silnik elektryczny umożliwiający realizację funkcji hybrydowych. Ten pomysł ma taką zaletę, że nie wprowadza do konstrukcji żadnego dodatkowego sprzęgła rozłączającego, ani nie zwiększa gabarytów skrzyni biegów.

Jan Rosenow

Więcej interesujących artykułów w najnowszym „autoEXPERCIE" 9/2012.

O Autorze

autoExpert 04 2024

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę