W przypadku opon do samochodów osobowych najczęstszym problemem są opony typu run flat, których cechą charakterystyczną jest znacznie pogrubiony bark pozwalający na jazdę bez ciśnienia powietrza. Podobnie na wiele problemów można trafić podczas obsługi opon o niskim profilu.

Opony niskoprofilowe i run flat
Już przy samym odbijaniu stopki z obręczy konieczne jest zachowanie dużej ostrożności, ponieważ w przypadku opon niskoprofilowych oraz run flat sztywność opony znacznie utrudnia demontaż. Lemiesz do odbijania stopki powinien być prowadzony bardzo precyzyjnie, choć i tak bardzo łatwo jest uszkodzić obręcz, prowadząc go zbyt blisko. Jeśli jednak odstęp lemiesza od obręczy będzie zbyt duży, istnieje ryzyko uszkodzenia opony spowodowane jej silnym przyleganiem na stopce. W takim przypadku możliwe jest rozerwanie gumy. Taka sytuacja może się zdarzyć, gdy do montażu opony użyta była pasta klejąca. Powoduje ona przywulkanizowanie stopki opony do obręczy i utrudniony jej demontaż.
Gdy już stopka zostanie odbita, pojawia się kolejny problem związany z szerokością opony oraz jej niskim profilem. Polega to na tym, że po odbiciu stopka wraca w okolice swojego pierwotnego położenia, utrudniając założenie jej na głowicę montażownicy. W tym momencie wielu wulkanizatorów korzysta z dość nieeleganckiej praktyki pomagania sobie łomem. Takie działanie jest łatwe do wykrycia, ponieważ pozostawia na obręczy charakterystyczne zadziory, które przy kolejnych wymianach ogumienia mogą niszczyć stopkę opony. Nieodpowiednia maszyna do demontażu opon będzie skutkowała tym, że podczas zakładania stopki opony na głowicę będzie dochodziło do znacznych naprężeń, co z kolei grozi uszkodzeniem drutówki w oponie lub uszkodzeniem stopki. Oba te uszkodzenia całkowicie dyskwalifikują oponę z użytku i są nienaprawialne.
Aby uniknąć tego rodzaju uszkodzeń opony związanych z jej utrudnionym demontażem stosuje się dostawki do maszyn lub całe maszyny wyposażone w dyski i ramiona pozwalające na swobodne uginanie opony podczas odbijania stopki oraz zdejmowania jej z obręczy. Ponadto elementy te są wykonane z materiału, który jest miększy od obręczy, więc nie ma zagrożenia jej uszkodzenia nawet podczas bardziej forsownych operacji. Wszystkie elementy oznaczone jaskrawym kolorem lub z tworzywa sztucznego są zaprojektowane tak, aby ochronić obręcz i ulec zniszczeniu zanim zniszczona zostanie obręcz.

Pozorne oszczędności
Ogólnie podczas rozmów z dostawcami sprzętu do zakładów zajmujących się wymianą opon dość dużo uwagi zwraca się na pozorne oszczędności, jakie robią ich właściciele. Najczęstszym grzechem jest oszczędzanie na plastikowych nakładkach na głowicę oraz uchwyty obręczy na stole obrotowym. Po ich zużyciu nie zakłada się nowych, choć to dzięki nim właśnie nie zostaje zniszczona obręcz podczas obsługi.
Osłona głowicy zabezpiecza obręcz w przypadku nieprawidłowego jej montażu lub delikatnego skrzywienia. W przypadku kontaktu obręczy z głowicą nie ma ryzyka zadrapania właśnie dzięki tworzywu sztucznemu. Podobnie jest w przypadku uchwytów na stole obrotowym. Ich brak powoduje pozostawienie na obręczy charakterystycznych śladów po montażu.
Kolejnym grzechem, na jaki zwraca się uwagę, jest oszczędność na paście montażowej – przede wszystkim ze względów estetycznych. Gdy użyje się jej mało, nie widać tego po oponach i klient jest bardziej zadowolony. Niemniej tej akurat nie powinno się żałować i nasmarować obficie stopkę opony nie tylko podczas demontażu, ale także w trakcie ponownego montażu - i to zarówno z zewnątrz, jak i od wewnątrz, gdyż to właśnie od wewnątrz występują większe naciski.
Podczas montażu również można napotkać na podobne trudności, co przy demontażu opony. Ogólnie - sztywność opony uniemożliwia lub utrudnia niektóre operacje, dlatego maszyny do takiego ogumienia wyposażone są w dodatkowe ramiona lub mają całkowicie zmienioną konstrukcję (tak zwane maszyny bezłyżkowe).
Po montażu każdą oponę należy napompować do ciśnienia nominalnego, jednak i przy tej operacji może się okazać, czy osoba wymieniająca oponę przyłożyła się do pracy.
Niedokładne smarowanie obręczy lub opony środkiem poślizgowym może doprowadzić do bardzo głośnego wskakiwania stopki na brzeg. Głośne wskoczenie stopki na brzeg obręczy oznacza, że przy pompowaniu przekroczona została wartość nominalnego ciśnienia. Niekiedy zdarza się, że konieczne jest przepompowanie opony ponad zalecaną wartość graniczną, co powoduje oczywiste zagrożenie zranieniem osób przy rozerwaniu opony lub uszkodzeniem jej oplotu.

Waga ciężka
Opony do samochodów ciężarowych ogólnie są łatwiejsze do obsługi, jednak wymagają użycia zupełnie innych maszyn ze względu na ich wielkość i wagę. Montażownica do kół ciężarowych standardowo wyposażona jest w windę oraz układ siłowników pozwalających zmienić wysokość wrzeciona, na którym montowane jest koło. Dzięki temu nie ma konieczności jego podnoszenia. Można przy tym z łatwością zmienić wysokość koła względem rolki odbijającej stopkę.
Rolka odbijająca stopkę zamontowana jest na przesuwnym ramieniu, dzięki czemu można dopasować ją do różnych szerokości koła. Dzięki siłownikom wrzeciona można również zamontować koła o różnej średnicy zewnętrznej. Wielkość koła jest w tym przypadku ograniczona wysięgiem wrzeciona oraz długością ramienia łoża, po którym przesuwa się ramię z rolką odbijającą stopkę.
Sam demontaż zaczyna się tak jak w przypadku opony do samochodu osobowego - od odbicia stopki. Dalej konieczne jest użycie specjalnej łyżki do założenia stopki na głowicę. Po tej operacji zdjęcie tylnej stopki następuje tylko za pomocą wypychania jej rolką.
Zakładanie opony ciężarowej rozpoczyna się od nasmarowania jej stopek. Dalej na obręcz należy zamontować klamrę zaciskaną śrubą. Na nią zakłada się oponę, dzięki czemu opona nie będzie „zjeżdżała” po obręczy. Po jednym obrocie wrzeciona maszyny opona jest już założona.

Wyważanie
Koła ciężarowe wyważa się na podobnych maszynach, co koła samochodów osobowych. Różnicą w przypadku opon do aut ciężarowych jest -tak jak przy montażownicy - winda, za pomocą której montuje się koło na maszynie. Procedura pomiaru przebiega tak samo jak przy oponach do aut osobowych. Na początku konieczne jest wprowadzenie do maszyny średnicy i szerokości obręczy oraz jej odległości do maszyny. Ze względu na znacznie mniejszą prędkość obrotową kół ciężarowych podczas jazdy wyważanie jest przeprowadzane zazwyczaj z dokładnością do 10 gramów, a nie - tak, jak w przypadku osobówek – od 1 do 5 gramów. Aby zamontować koło ciężarowe na maszynie, konieczne jest użycie specjalnie przygotowanych tarcz i zestawów dociskowych. Zestawy te są przystosowane do obręczy z 6, 8 i 10 otworami na śruby mocujące koło do piasty. Dodatkowym wyposażeniem są tarcze do samochodów typu Mercedes Sprinter oraz Volkswagen LT, które mają nietypowe średnice otworu centralnego ze względu na to, że na tylnej osi mają koła bliźniacze o dość małej średnicy.

W artykule wykorzystano informacje dostarczone przez firmę Wimad.

fot. Maciej Blum