Oleje i filtry olejów do samochodów ciężarowych
Adobe Stock – MilanZadania stawiane przed olejami silnikowymi i filtrami olejów są identyczne – bez względu na rodzaj jednostki napędowej czy też samego pojazdu. Jednak oleje i filtry do samochodów ciężarowych dość znacznie różnią się od tych, które są stosowane w autach osobowych. Powodem jest dużo intensywniejsza eksploatacja silników w dużych i ciężkich autach ciężarowych.
- Silniki w pojazdach ciężarowych muszą się mierzyć z dużo trudniejszymi warunkami pracy.
- W związku z tym oleje i filtry do samochodów ciężarowych dość znacznie różnią się od tych, które są stosowane w autach osobowych.
- Efektem tych diametralnych różnic jest niemal całkowicie inna rodzina olejów silników.
- Najpopularniejszą klasą lepkościową staje się klasa SAE 5W-30. Coraz większą popularność rynkową zyskuje, mało popularna w przeszłości, klasa lepkości SAE 10W-30.
- Wybierając filtr, musimy mieć pewność, że materiał filtracyjny i pozostałe elementy, które decydują o właściwej pracy, są zgodne z wymaganiami producenta pojazdu.
Powiązane firmy
Oleje i filtry do samochodów ciężarowych dość znacznie różnią się od tych, które są stosowane w autach osobowych.Dużo dłuższe pokonywane dystanse, większa moc silnika, znacznie większa masa i obciążenie, a także większe zużycie paliwa i oleju – już tylko te czynniki pokazują, że silniki w pojazdach ciężarowych muszą się mierzyć z dużo trudniejszymi warunkami pracy. Pociąga to za sobą konieczne zmiany w układzie smarowania, a także w stosowanych olejach silnikowych.
Na to samo zwraca uwagę Witold Rogowski z firmy Hengst Filter: – Przede wszystkim, różnią się silniki – różnice są wymuszone przez diametralnie inne warunki eksploatacji. Musimy też pamiętać, że mocno obciążone silniki pojazdów użytkowych pracują w znacznie wyższych temperaturach niż silniki wysokoprężne montowane w pojazdach osobowych. To plus oczywiście znacznie wyższe przebiegi pomiędzy wymianą oleju wymusza stosowanie zupełnie innych olejów.
Efektem tych diametralnych różnic jest niemal całkowicie inna rodzina olejów silników. Te do pojazdów ciężarowych wyróżniają się m.in. innym stopniem lepkości, zastosowanymi dyspergatorami czy modyfikatorami tarcia.
Czy oleje silnikowe do aut osobowych i ciężarowych można stosować zamiennie?
Wspomniane różnice sprawiają, że olejów silnikowych do aut osobowych i ciężarowych nie wolno stosować zamiennie. Nawet jeśli mają zbliżone parametry dotyczące lepkości, ich całkowicie inna formulacja i zawarte w olejach dodatki mogą bardzo szybko doprowadzić do uszkodzeń w układzie smarowania. Różnice wynikają także z innych zadań, jakie są stawiane przed tymi olejami. W przypadku samochodów ciężarowych kluczowe jest duże obciążenie silnika i pokonywanie długich dystansów.
Jak zauważa Piotr Niemiec, koordynator Biura Technologii w LOTOS Oil, oleje przeznaczone do pojazdów ciężarowych różnią się od olejów przeznaczonych do aut osobowych głównie zachowaniem w testach silnikowych i eksploatacyjnych. Oleje do samochodów osobowych są testowane w silnikach samochodów osobowych, a oleje przeznaczone do samochodów ciężarowych są testowane w silnikach samochodów ciężarowych.
Wymagania wobec badań testowych są określane przez producentów pojazdów. W praktyce wymagania poszczególnych producentów samochodów ciężarowych są bardziej zbieżne niż wymagań producentów samochodów osobowych – oleje do samochodów ciężarowych mogą mieć zatem bardziej uniwersalny charakter. Specyfikacja ACEA dla olejów silnikowych z 2016 r. wyróżnia 8 klas jakościowych dla olejów do silników w samochodach osobowych i tylko 4 klasy dla olejów do samochodów ciężarowych. Pokrycie ok. 80% wymagań jakościowych wszystkich samochodów osobowych obecnych na rynku jest zatem możliwe za pomocą oferty, która obejmuje 8 typów olejów do samochodów osobowych. Natomiast pokrycie wymagań jakościowych ok. 80% wszystkich samochodów ciężarowych wymaga tylko 4 rodzajów produktów.
– Obecnie obserwujemy również pewne przesunięcie względem rekomendowanych klas lepkości. Producenci samochodów osobowych rekomendują do najnowszych samochodów stosowanie olejów w klasach lepkości SAE 0W-20, podczas gdy producenci samochodów ciężarowych rekomendują stosowanie olejów w klasie lepkości 5W-30 – dodaje Piotr Niemiec (LOTOS Oil).
Według Witolda Rogowskiego (Hengst Filter) ciężko jednym zdaniem opisać wszystkie ważne różnice. Najważniejsza z nich jest ilość dyspersantów – w olejach dedykowanych silnikom samochodów ciężarowych jest ich znacznie więcej z uwagi na większą ilość sadzy, która osadza się w silnikach pracujących w tego typu pojazdach.
Filtr większy i dwustopniowy
Analogicznie wygląda sytuacja w przypadku filtrów olejowych do pojazdów ciężarowych. Ich rola jest identyczna jak w przypadku mniejszych aut osobowych. Muszą filtrować olej, który krąży w układzie smarowania, i wyłapywać wszelkie zanieczyszczenia, jakie się do tego układu dostały. Filtry do ciężarówek różnią się nie tylko wielkością, ale również budową.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Ze względu na większe obciążenia jednostki napędowej w pojazdach ciężarowych często stosuje się też tzw. filtr bocznikowy, który ma dodatkowo separować różnego rodzaju zanieczyszczenia. Część producentów decyduje się natomiast na tzw. separatory odśrodkowe, zwane również wirówkami. We współczesnych silnikach z reguły stosuje się rozwiązania, które opierają się na tzw. filtrach dwustopniowych. Filtr główny wyłapuje większe zanieczyszczenia, natomiast filtr bocznikowy lub separator odśrodkowy radzi sobie z mniejszymi cząstkami sadzy i innymi zanieczyszczeniami. Witold Rogowski (Hengst Filter) podkreśla, że w przypadku wyboru filtrów oleju do samochodów ciężarowych należy zawsze kierować się ich jakością.
Różnice w cenie filtrów oleju są tak niewielkie (w porównaniu z całkowitym kosztem serwisu olejowego po przejechaniu 100 tys. km), że nie warto się zastanawiać nad tańszym zamiennikiem niewiadomego pochodzenia.
Witold Rogowski
Hengst Filter
– Wybierając filtr, musimy mieć pewność, że materiał filtracyjny i pozostałe elementy, które decydują o właściwej pracy, są zgodne z wymaganiami producenta pojazdu. Jak być tego pewnym? Wybierając filtr producenta na linię pierwszomontażową lub takiego, który ma na opakowaniach swoich produktów logo wytwórcy auta. Oryginał nie bierze się znikąd – dodaje Witold Rogowski (Hengst Filter).
W jakim kierunku podążają oleje do pojazdów ciężarowych?
Tendencje w zakresie olejów do silników samochodów ciężarowych są niezmienne od wielu lat. Rośnie rynkowy udział olejów syntetycznych i maleje rynkowy udział olejów mineralnych.
Piotr Niemiec
Koordynator Biura Technologii w LOTOS Oil
– Producenci samochodów promują coraz bardziej zaawansowane oleje syntetyczne (np. MAN 3677) przy jednoczesnym braku wsparcia olejów syntetycznych poprzednich generacji (np. MAN 3477). Najważniejszą grupę olejów stanowią oleje o obniżonej zawartości siarki, fosforu i popiołów siarczanowych – tłumaczy Piotr Niemiec (LOTOS Oil).
W ostatnich latach widoczne są także zmiany w stosowanych klasach lepkości olejów do pojazdów ciężarowych. – Najpopularniejszą klasą lepkościową staje się klasa SAE 5W-30. Coraz większą popularność rynkową zyskuje, mało popularna w przeszłości, klasa lepkości SAE 10W-30. Na horyzoncie zarysowują się jednak dwa kolejne trendy: przesunięcie w kierunku jeszcze niższych lepkości, takich jak 0W-20 i 5W-20, oraz troska o oddziaływanie środowiskowe oleju – określane poprzez jego ślad węglowy. Nie można wykluczyć, że w przyszłości właśnie ślad węglowy będzie najważniejszym kryterium porównywania i wyboru marki oleju przez konsumenta – przekonuje Piotr Niemiec (LOTOS Oil).
Jak podkreślają producenci olejów silnikowych, obniżanie klas lepkości nie jest specjalnie trudne. Problem w tym, żeby taki olej zapewniał odpowiedni poziom ochrony silnika. Jeszcze kilkanaście lat temu trudno było oczekiwać, że najpopularniejsze staną się oleje klas 5W-30 i 10W-30. Dziś tak samo patrzymy na oleje 0W-20 i 5W-20.
I choć wydaje się mało prawdopodobne, że zdominują one rynek olejów silnikowych do pojazdów ciężarowych, to nie jest to niemożliwe.
O Autorze
